’s Heeren Vruchten, 1 juli 2025 – Mijn spreekbeurt gaat over … het voedselbos!
De zesde maand van het jaar begon al goed. Met promotiewerk door toekomstig voedselboer Toon. Zijn spreekbeurt ging over het voedselbos en hij gaf zijn klasgenootjes allerlei lekkere dingen om te proeven.
En de voedselbosboeren, zij gieterden voort
Omdat het voedselbos nog steeds in opbouw is, terwijl de overal groeiende wijkers zoals berk, esdoorn, els maar vooral wilg nog niet zo ver zijn, dat ze met hun takken en bladeren voor een koel voedselbosklimaat kunnen zorgen. Dat betekent dat vele fruitbomen en bessenstruiken volop in de zon staan. En dan zie je dat bijvoorbeeld de 2,5 jaar geleden geplante honingbessen het zwaar hebben. Weinig regenval, een lage grondwaterstand en hoge temperaturen zorgen helaas voor bruine fruitstruiken op ons op zandgrond gevestigde voedselbos.
De druiven hebben ook extra aandacht gekregen
Van de 53 druivenplanten die we in april 2023 hebben geplant is amper de helft nog in leven. De druiven hebben het niet gemakkelijk op de in februari 2023 opgehoogde rand rondom de vijver. Blijkbaar is de grondverstoring een van de oorzaken dat de druiven niet goed groeien. Daarom gaan we deze planten extra vertroetelen. Regelmatig mest geven, compost rondom de planten en uiteraard geregeld water geven. Nieuwe druivelaars krijgen een plantgat gevuld met tuinaarde voor een goede groeiboost.
Zwarte bessenjam
De eerste echte voedselbosoogst dit jaar kwam van de zwarte bessen. We hebben ruim drie kilo Ribes Nigrum ‘Ben Nevis’ geplukt, waarvan de helft in jam (6 potten) is omgezet. De andere bessensoorten blijven jammer genoeg sterk achter met de producten. Hier en daar spotten we struikjes met rode of witte bessen, en honingbessen al helemaal niet. We hebben onze hoop gevestigd op de Japanse wijnbessen, die zouden nog wel een leuke opbrengst kunnen geven.
Van de eenjarigen moeten we het hebben in 2025
Want de in de moestuin gezaaide groenten gaan nu leveren. De al dan niet bij de vrijwilligers thuis gekweekte palmkool, paksoi, ui, knoflook zijn tot wasdom gekomen. De bieten en de peulen gaan ook al goed meedoen, en binnenkort sluiten de stokslabonen aan bij de voedselproductie.
Het lijkt of de fruitbomen een sabbatical hebben genomen
Tijdens de ochtendschouwen, maar ook bij het water geven, constateren de voedselbosboeren dat er maar weinig (tot geen) vruchten aan de fruitbomen te zien zijn. Terwijl in het voorjaar toch heel veel bloesems te zien zijn geweest. Ligt het aan een tekortschietende bestuiving? Of wordt het voedselbos geteisterd door een onbalans tussen insecten en insecteneters. Het kan zijn dat de perenboompjes het slachtoffer zijn van de perengalmug (Vroege Vogels 22 juni 2025, 03:07).
Het idee leeft dat er dit jaar meer spinsels van rupsjes in de fruitbomen waren dan in 2024 en 2023. Ook dat heeft invloed over de sterk achtergebleven vruchtvorming aan de fruitbomen.
Nachtvorst in de nacht van 4 op 5 mei 2025
Op maandag 6 mei zagen we dat de aardappelbladeren dood aan het gaan waren. Want wat was er gebeurd? In de nacht van zondag 4 en maandag 5 mei was het ’s nachts 0 of misschien zelfs onder 0 graden. En in de moestuin van ’s Heeren Vruchten is minder beschutting dan op Leo’s moestuin. Nachtvorst dus! Ondertussen zijn we bijna twee maanden verder en de aardappelen staan er goed bij. Maar zoals de patatten zijn hersteld van die koude-injectie, zo zou de invloed op de bloesems van de vrucht- en notenbomen best wel eens desastreus kunnen zijn geweest!
Verbeteringen in het voedselbos
Niet alleen berichten in mineur, er zijn ook positieve zaken te melden. Zo is de houtslag (verwarming in de winter plus koffiezetten) sterk verbeterd door de nieuwe stellage die Leo onlangs binnen de poort bracht. Het project Pawpaw is afgezien van de nog te ontkiemen smeerwortel, grote kaardenbol en stokroos klaar om in november zes pawpaw-boompjes te ontvangen.
Met extra waterslangen kunnen we nu ook de hoeken van het voedselbos bereiken, zodat alle bomen en struikjes van het van levensbelang zijnde water kunnen worden voorzien.
Voedselbosmonitoring
Op 13 juni is in beide plotten het aantal bodembedekkers geïnventariseerd. De resultaten zijn inmiddels ingevoerd op de website van Voedsel uit het Bos.
Voor meer biodiversiteitsbewijzen, kijk op de pagina’s Biodiversiteit en Fotogalerij waarop regelmatige nieuwe foto’s worden gepubliceerd.
Net buiten het voedselbos registreerde de wildcamera drie reeën en een vos.
Periodiek worden er data gevraagd door Voedsel uit het Bos, eens per 5 jaar doen we aan koolstof vastlegging (de koolstof in de bomen) en bodemmeting (samenstelling van de bodem en Ph-meting). Jaarlijks inventariseren we de hoeveelheid planten in de kruidlaag (half mei tot eind juni) en zo rond 4 oktober registreren we elk jaar de verschillende bodemdieren.
Grond verbeteren? Testblokken maken!
Vrijdag 16 mei 2025 hebben we gezien dat in voedselbos Laningen in Langeweg op de klei alles beter groeit dan bij ons op het zand. De grond bij ons moet verbeteren, maar dat heeft tijd nodig.
Op 19 mei hebben we dat ook met Jaap overlegd. Door het opbrengen van paardenmest kunnen we dat proces waarschijnlijk versnellen. We kunnen dat in een gedeelte van het voedselbos uit gaan testen, bijvoorbeeld als volgt: op elke 9 vierkante meter gooien we een kruiwagen mest en spreiden we dan over dat stuk uit. Vervolgens gaan we kijken of er verschillen gaan ontstaan.
Zodra buurman Ruud paardenmest heeft gooit hij die bij ons af.