Olifantsgras – Miscanthus giganteus

Olifantsgras, ook wel Reuzenriet genoemd komt oorspronkelijk uit China en is een van de hoogste grassen voor in de tuin. Het is een groot soort prachtriet, dat in onze winters bovengronds afsterft. De stengels kunnen in één seizoen wel 3 meter hoog worden. Aan de stengels verschijnen geweldig lange, smalle grasachtige bladeren van wel een meter. De bladkleur is groen met een witte middennerf. Net als bij riet verhouten de stengels enigszins. Bloei komt in ons klimaat alleen voor in warme zomers. De pluimen worden dan zilverwit en blijven lang decoratief. De Miscanthus Giganteus is een schitterende variant van het pampasgras. Miscanthus giganteus is een steriele triploïde van Miscanthus sacchariflorus en Miscanthus sinensis. Omdat het gewas steriel is plant het zichzelf voort door middel van rhizoomdeling *). Miscanthus heeft een diepwortelende en uitgebreide wortelstructuur, met haarwortels tot wel 2 meter diepte. Daarnaast heeft het gewas ook een behoorlijke bovengrondse structuur en een grote bladoppervlakte, dit leidt echter wel tot een grote transpiratiesnelheid. In het productiebos, dat een onderdeel vormt van ’s Heeren Vruchten, zijn in november 2022 een twintigtal olifantsgrasplanten in de grond gezet.

Reuzenriet of Miscanthus floridulus kan ruim een meter breed worden en is het gehele jaar een aantrekkelijk siergras voor de tuin en kent een gelimiteerde totale levensduur van 20 jaar. Als de plant is uitgebloeid, behouden de pluimen en het blad sierwaarde gedurende de gehele winter. Het is een goed alternatief voor bamboe, maar woekert helaas ook wel een beetje. Miscanthus “giganteus” is goed winterhard en eens gevestigd, ook droogtetolerant. Hij verdraagt luchtvervuiling, is ziekte- en ongedierte vrij. De Miscanthus plant vormt jaarlijks nieuwe scheuten, deze komen doorgaans in april bovengronds. In het eerste jaar van aanplant bereiken de stengels in augustus een lengte van 1 tot 1,5 meter met een diameter van circa 10 mm. De stengels lijken op bamboe, zijn doorgaans onvertakt en hebben een met merg gevulde kern. Vanaf het eerste jaar na aanplant zal het gewas zich uiteindelijk ontwikkelen tot het uiteindelijk een lengte van 3 tot 3,5 meter kan bereiken, dit is echter ook afhankelijk van omstandigheden zoals bijvoorbeeld onkruidonderdrukking bij aanvang en grondkwaliteit.

Vanaf eind juli begint de plant van onderuit langzaam in te drogen, dit proces versneld in de herfst wanneer de nutriënten zich naar de rhizomen verplaatsen. Op dat moment vallen de bladeren op de bodem en wordt een dicht bladerdek gevormd. Mocht er nog sprake zijn van overgebleven gebladerte dan zal dit tijdens de vorst afsterven, gedurende de winter droogt het gewas verder in. Omstreeks februari zal er na het afvallen van de bladeren niet veel meer op het veld staan als de Miscanthus stengels, welke klaar zijn voor de oogst omstreeks maart – april. Wanneer de buitentemperatuur toeneemt wordt de groeicyclus herhaalt.

Olifantsgras in ’s Heeren Vruchten
In ons voedselbos hebben we in november 2022 voor de eerste keer 20 plantjes geplaatst. Het volgende voorjaar bleek geen enkele plant de winter te hebben overleefd.  In november 2022 opnieuw een poging gewaagd, en tevens de 20 nieuwe olifantsgrasjes op een andere locatie aan de grond toevertrouwd. Half juni 2024 waren we blij verrast dat nagenoeg alle plantjes aangeslagen waren, zie foto’s.

Figuur 1 Growing A Green Future

*) Vanuit de rhizomen worden door Miscanthus scheuten gevormd (Figuur 1) welke jaarlijks houtachtige stengels produceren. Het grootste gedeelte van de nutriënten welke de bovengrondse (vegetatieve) groei mogelijk maken keren bij de indroging van het gewas terug naar de rhizomen of blijven achter in de bladeren welke na de jaarlijkse indroging van het gewas op de grond zullen vallen. Zie ook de tekening.

(13-6-2024)
(13-6-2024)